Cryptoradar Kripto Cüzdanları Rehberi: Bilmeniz Gereken Her Şey

Kripto Para Cüzdanı Nedir?

Basit bir dille açıklamak gerekirse, kripto para cüzdanı, kripto para depolamak, göndermek ve almak için kullanabileceğiniz güvenli bir dijital cüzdandır.

Kripto para cüzdanları, — bilgisayarlarda, akıllı telefonlarda ve hatta kağıt üzerinde — birçok farklı biçimde mevcuttur ve güvenlik ve özellikleri açısından birbirlerinden farklıdır. Örneğin, yalnızca bir tür kripto para tutabilen cüzdanlar mevcuttur, diğerleri ise birden fazla dijital varlığı yönetmenize izin verir. Bazı çoklu kripto para cüzdanları, paranızı cüzdanınızdan bir borsaya taşımanıza gerek kalmadan bir kripto parayı diğerine dönüştürmenize dahi imkan tanır.

Gördüğünüz gibi, konu kripto para cüzdanı seçmek olduğunda "herkese uyacak bir kalıp" yoktur.

Bu yazıda, bazı avantajlar ve dezavantajlar da dahil olmak üzere tüm büyük kripto para cüzdanı türlerini ele alacağız. Ama özelliklerini incelemeden önce bilmeniz gereken birkaç şey var.

Kripto para cüzdanları nasıl işler?

Açık Anahtarlı Şifreleme

Kripto para cüzdanları, açık anahtarlı şifreleme (asimetrik şifreleme olarak da adlandırılır) adı verilen bir şifreleme sistemine dayanır. Bu sistem, bilgileri şifrelemek ve deşifre etmek için rastgele seçilmiş karakterlerden oluşan bir çift "anahtar" kullanır. İki tür anahtar mevcuttur: özel anahtar gizlidir ve yalnızca anahtar sahibi tarafından bilinir ve açık anahtar herkes tarafından bilinir.

Çoğu kripto paranın dayandığı teknoloji olan blok zincirleri, her birimini bir sahiple ilişkilendirmek için bu sistemi kullanır. Örneğin Bitcoin, her satoshiyi (0,00000001 BTC değerindeki mevcut en küçük bitcoin birimi) bir cüzdan adresi aracılığıyla bir sahiple ilişkilendirir.

Cüzdan Adresi

Cüzdan adresleri banka hesap numaraları gibidir ve para depolamak ve para transferi yapmak için herkese açık olarak kullanılır. Bunlar, sahibinin açık anahtarı kullanılarak bir kripto para cüzdanı tarafından oluşturulabilir.

Bir cüzdan adresi, rakamlar ve harflerin bir kombinasyonundan meydana gelir, bunun gibi: 3PTGoohUaVK7AQtzt4rXxuvkQBQfYEXgXG

Çoğu kripto parada cüzdan adresleri şeffaftır, yani belirli bir cüzdanda ne kadar para olduğunu kolayca öğrenebilirsiniz. Bununla birlikte, adres sahibinin gerçek dünyadaki kimliği açıklanmaz.

Özel ve Açık Anahtarlar

Açık anahtar, bir kripto paranın birimlerini sahibiyle (genellikle cüzdan adresleri aracılığıyla) ilişkilendirmek için kullanılırken, gizli özel anahtar, sahibinin kimliğini blok zinciri ile doğrulamak için kullanılır. Bu kimlik doğrulama işlemi, blok zincirinde değişiklik yapmak, yani kripto para göndermek veya almak için gereklidir.

Cüzdanınızın görevi, özel ve açık anahtarlarınızı yönetmek ve korumaktır. Aslında, kripto para aslında cüzdanınızda saklanmaz - nakit para ve fiziksel bir cüzdandan beklediğinizin aksine. Bunun yerine, kripto paranın birimleri yalnızca blok zincirinde bulunur, ancak cüzdan, özel ve açık anahtarlarınız aracılığıyla kripto para birimleriniz üzerindeki kontrolünüzü gerçekleştirir.

Dolayısıyla da bu anahtarları kaybetmemeniz son derece önemlidir. Aksi takdirde, kripto paranıza erişimi kaybedersiniz. Benzer şekilde, anahtarlarınızı çalınmaya karşı da korumalısınız.

Doğru kripto para cüzdanı seçimi yapmak işte bu nedenle de önemlidir. Özel anahtarınızın nerede ve nasıl saklandığını belirler.

Kripto para cüzdanları kullanmak

Kurulum ve kullanım şekilleriyle birbirinden ayrılan birçok farklı kripto para cüzdanı türü mevcuttur.

Kripto para cüzdanı ayarları yapmak

Bazı cüzdanlar, özellikle internet üzerindeki cüzdanlar, yalnızca bir kullanıcı adı ve şifre girilerek kurulur.

Ancak çoğu cüzdan, ilk kullanımda özel ve açık anahtarları ayarlamanızı gerektirir. Bu genellikle seed kelimeleri(veya kurtarma kelimeleri) adı verilen şey aracılığıyla yapılır. Seed kelimeleri 12, 18 veya 24 kelimeden oluşan bir listedir, bunun gibi:

witch collapse practice feed shame open despair creek road again ice least

Cüzdanınızı kurarken, seed kelimelerinizi kaydetmeniz ve güvenli bir şekilde saklamanız gerekir. Örneğin, cihazınızı kaybederseniz, cüzdanınızı kurtarmak için seed kullanabilirsiniz.

Kripto para almak

Cüzdanınızın kurulumu tamamlandığında içi boş olacaktır. (Eğer şanslı değilseniz ve başka birinin cüzdanına erişmediyseniz!)

Kripto para depolamak ve daha sonra harcamak için bunları cüzdanınıza göndermeniz gerekir. Cüzdanınızda bir yerde bir alveya yatır butonu göreceksiniz. Bu butona tıklamanız yeterlidir, para göndermek için bir adres görüntülenir.

Bazı cüzdanlar, gönderenin doğru cüzdan adresini otomatik olarak doldurmak için tarayabileceği QR kodları da sunar. Bu da dijital para göndermeyi ve almayı daha da kolaylaştırır.

Kripto para göndermek

Kripto para göndermek, en az kripto para almak kadar kolaydır. Gönder veya çek butonuna basmanız, alıcının cüzdan adresini yazmanız ve işleminizi onaylamanız yeterlidir.

Farklı kripto paraların farklı cüzdan adresleri mevcuttur. Kripto parayı, başka bir kripto paranın cüzdan adresine göndermediğinizden her zaman emin olun. Örneğin, bir ethereum adresine bitcoin göndermeyin!

Kripto Paraya Mahsus Özellikler

Bazı cüzdanlar, kripto paraya mahsus özellikler kullanmanıza imkan tanır.

Örneğin, Tezos gibi bazı kripto paralar staking adı verilen bir süreç sunar. Tezos tokenlerini devrederek, Tezos ağının operasyonlarını desteklemek için tokenleri ödünç vererek bir faiz kazanabilirsiniz.

Devretme işlemini tamamlamak genellikle çok kolaydır. Yapmanız gereken tek şey, bir borç veren (baker olarak da bilinir) seçmektir.

Kripto para cüzdanları güvenli midir?

Şimdiye kadar öğrendiğiniz üzere, bir kripto para cüzdanı seçerken güvenlik önemli bir rol oynar. Sonuçta, güvenli olmayan veya güvenliği risk altındaki bir cüzdan, kripto paranızı kaybetmenize neden olabilir.

İnternete bağlı bir cüzdan kullanmaya başladığınız anda, küçük de olsa cüzdanınızın güvenliğinin ihlal edilmesi olasılığı doğacaktır. Örneğin, hacker’lar kötü amaçlı yazılımlar, virüsler veya kimlik avı saldırılarıyla sizi hedef alabilir.

En güvenli teknoloji dahi ancak onu kullanan kişi kadar güvenlidir. Herhangi bir tehlikeye karşı tetikte olduğunuzdan ve kendinizi tehditlere karşı koruduğunuzdan emin olun. Kripto cüzdanınızın güvenliğini artırmak için yapabileceğiniz şeyler arasında şunlar yer alır:

• Cüzdanınız için kullandığınız şifrelerin uzun ve karmaşık olduğundan emin olun.
• İnternet cüzdanlarında (veya borsalarda) yalnızca günlük kullanım amaçlı küçük miktarlarda kripto para saklayın
• Cüzdanınızın güncel olmasını sağlayın
• Cüzdanınızı düzenli olarak yedekleyin
• Düzenli olarak virüs taramaları yapın

Sıcak ve Soğuk Cüzdanlar

Saldırıya uğrama tehdidini azaltmak istiyorsanız, başka bir seçenek daha var. Şimdiye kadar sadece internete bağlı cüzdanlardan bahsettik — yani sıcak cüzdanlar. Buna karşılık, maksimum güvenlik için bir soğuk cüzdan oluşturulur ve internetten uzak tutulur.

Soğuk cüzdanlar genellikle bir USB çubuğuna benzeyen donanım aygıtlarıdır, ama soğuk cüzdan, kağıt çıktısı kadar düşük teknolojili dahi olabilir. Bu konuyu daha sonra detaylı olarak ele alacağız.

Multisig Cüzdanlar

Kripto cüzdanının bir başka özel biçimi de multisig cüzdandır (multisignature kısaltması). Multisig cüzdanlar, işlemlerin birden fazla kişinin özel anahtarlarla imzalanmasını gerektirir. Bunu, cüzdandan para taşımak için her üyenin özel anahtarına ihtiyaç duyulan, iki veya daha fazla kişi tarafından paylaşılan ortak bir kripto hesabı gibi düşünün.

Multisig cüzdanlar genellikle daha güvenli kabul edilir, çünkü bir bilgisayar korsanının yalnızca bir özel anahtarı değil, genellikle farklı cihazlarda depolanan birkaç özel anahtarı ele geçirmesi gerekir.

Farklı Kripto Para Cüzdan Tipleri

Çok çeşitli kripto para cüzdanları mevcuttur. Bu yazıda sizi bunların başlıca dördü ile tanıştıracağız:

• Web cüzdanları
• Yazılım cüzdanları (masaüstü, mobil)
• Donanım cüzdanları
• Kağıt cüzdanlar

Web Cüzdanları

Tasarruflarınızı sizin adınıza tutması için küçük bir teknoloji girişimine güvenebilir misiniz? Web cüzdanı kullanırken kendinize sormanız gereken soru budur.

Özetlemek gerekirse, web cüzdanları ya yazılım cüzdanları ya da bir web platformu aracılığıyla erişilebilen yazılım ve donanım cüzdanlarının bir kombinasyonudur. Bir hesap oluşturabileceğiniz ve kendi kripto para hesabınızı oluşturabileceğiniz web cüzdan platformları mevcuttur.

Ayrıca birçok kripto para borsası, kripto para satın alma imkanının yanı sıra web cüzdanları da sunar.

Web cüzdanlarının açık avantajı, cüzdan sağlayıcının web platformunda oturum açarak paranıza istediğiniz zaman erişebilmenizdir. Hatta bazıları, daha fazla kolaylık için cihazlarınızı sunucularına bağlayan mobil veya masaüstü uygulamaları dahi sunmaktadır.

Ancak bu hizmet bulutta sunulduğu için, web cüzdanları özellikle hacker’ların hedefi olmaktadır. Bu nedenle, belirli bir web cüzdanında karar vermeden önce dikkatli olmanız gerekir – bunlar uğradıkları saldırılar ile bilinir ve iki faktörlü kimlik doğrulama gibi ek güvenlik katmanları gerektirir.

Şahsen biz, bir web cüzdanında yalnızca günlük yaşamınızda satın alma veya işlemler için ihtiyaç duyduğumuz kadar kripto para saklıyoruz. Daha büyük yatırımlar için daha güvenli alternatifler kullanıyoruz.

Masaüstü Cüzdanlar

Masaüstü cüzdanlar, bir masaüstü veya dizüstü bilgisayara bir uygulama olarak indirilebilir ve kurulabilir, bu da kripto para stokunuza merkezi bir erişim noktası sağlar.

Masaüstü cüzdanlar genellikle özel anahtarlarınızı bilgisayarınızda saklar, bu da yatırımınız üzerinde tam kontrole (ve sorumluluğa) sahip olduğunuz anlamına gelir.

Çoğu bilgisayar genellikle internete bağlanmak için kullanıldığı ve bilgisayarlar virüsler, casus yazılımlar ve reklam yazılımları gibi kötü amaçlı yazılımlara karşı hassas olduğu için güvenlik tehlikeye girebilir. Bu nedenle, hacker’lar bilgisayarınıza erişirse veya bilgisayarınıza kötü amaçlı yazılım bulaşırsa, masaüstü cüzdanınızda depolanan kripto parayı kaybedebilirsiniz.

Dikkatli davranıldığında, masaüstü cüzdanlar, özellikle kripto dünyasında yeniyseniz, kripto cüzdanı olarak en iyi seçenekler arasındadır. Ama büyük, uzun vadeli yatırımlar yapmayı planlıyorsanız, hiçbir zaman internete bağlı olmayan bir soğuk cüzdana yatırım yapmak mantıklı olabilir.

Mobil Cüzdanlar

Mobil cüzdanlar, kripto para cüzdanı işlevi gören akıllı telefon uygulamalarıdır. Mobil cüzdanlar, her yerden kripto paranıza erişebildiğinizden günlük kullanım için oldukça uygun olabilir.

Arkadaşınıza hızlı bir şekilde biraz para göndermeniz veya bir kahve almanız mı gerekiyor? Mobil cüzdan, işlemleri hızlı ve zahmetsizce yapmanızı sağlar. Mobil cüzdanlar genellikle büyük kolaylık da sağlar; örneğin, cüzdan adreslerini yazmak veya kopyala-yapıştır yapmak yerine akıllı telefonunuzun kamerasını kullanarak QR kodu okutarak işlem yapma imkanı sunar.

Bununla birlikte, mobil cüzdanların büyük bir dezavantajı, genellikle özel anahtarınızı dışa aktarmanın hiçbir yolu olmamasıdır. Bu da dijital paranızı kaybetme riskini artırır; örneğin, hırsızlık veya akıllı telefonunuzun hasar görmesi sonucunda. Bu nedenle, akıllı telefonunuzu düzenli olarak yedeklemeniz önemlidir.

Akıllı telefonlar, kötü amaçlı yazılımlara karşı da savunmasızdır. Bu da bir saldırganın potansiyel olarak cihazınızın güvenliğini aşabileceği ve paranızı çalabileceği anlamına gelir.

Mobil cüzdanların sunduğu büyük rahatlık göz önünde bulundurulduğunda, gerçek cüzdanlara benzer şekilde kullanılabilir. Gittiğiniz her yerde ürün ve hizmetler için ödeme yapmaya hazır olmak için birkaç dolay koymanız yeterlidir. Bununla birlikte, şahsen biz birincil kripto para cüzdanımız olarak bir mobil cüzdan kullanmıyoruz — tıpkı sahip olduğumuz tüm parayı gerçek cüzdanımızda taşımadığımız gibi.

Donanım Cüzdanları

Adından da anlaşılacağı gibi, donanım cüzdanları, kripto paranızın özel ve açık anahtar bilgilerini korumak için özel olarak oluşturulmuş küçük cihazlardır.

Bunlar yeni başlayanlara muhtemelen USB çubukları gibi görünür, ancak bu cihazlar bir ekran, bazı düğmeler ve bilgisayarınıza sorunsuz bir bağlantı sağlayan özel yazılım uygulamaları ile donatılmıştır.

Donanım cüzdanları, güvenlik ve rahatlığın harika bir kombinasyonunu sunar, çünkü genellikle dijital varlıklarınızı soğuk yani internet dışında saklar ve internet bağlantılı herhangi bir cihaza bağlanma ve işlemleri tamamlama imkanı sunar.

Bununla birlikte, donanım cüzdanları da %100 güvenli olmayabilir. Bu nedenle, cüzdan sağlayıcısı tarafından sağlanan tüm güncellemeleri yüklemek gerekir. Ayrıca, yazılımıyla oynanmış cihazların neden olduğu kripto para hırsızlıkları rapor edilmiş olduğundan, eBay gibi platformlar aracılığıyla donanım cüzdanları satın almamanızı şiddetle tavsiye ediyoruz. En güvenli seçenek, doğrudan üreticiden satın almaktır.

Şahsen, büyük yatırımlar için bir donanım cüzdanını tercih ediyoruz. Bunlar oldukça güvenlidir, ama kullanımı da nispeten kolaydır.

Kağıt Cüzdanlar

Bir kağıt cüzdan, kelimenin tam anlamıyla, oluşturulmuş açık ve özel anahtarlarınızın yazdırılmış bir kağıt parçası üzerindeki fiziksel bir kopyasıdır.

Kağıt cüzdanlar, kripto parayı internetten saklamanın en güvenli yöntemleri arasında sayılıyor. Özel anahtarlarınızı fiziksel olarak girerek veya genellikle kağıt cüzdan çıktısında bulunan QR kodunu tarayarak kripto para gönderebilir veya alabilirsiniz.

Bununla birlikte, kağıt cüzdan kullanmak oldukça zahmetlidir. Ayrıca, dolandırıcılıklar rapor edilmiş olduğu için yazdırırken güvenilir bir cihaz kullandığınızdan emin olmalısınız.

TL;DR En İyi Kripto Para Cüzdanı Hangisi?

Hangisini seçerseniz seçin bu kişisel tercih meselesidir, ancak bunlardan herhangi birine karar vermeden önce cüzdanınızı nasıl kullanmayı planladığınız konusunda kapsamlı bir fikre sahip olmalısınız.

• Bu fikri kendinize şu soruları sorarak edinebilirsiniz:
• Kripto parama sık sık erişmem gerekiyor mu?
• Cüzdanıma her yerden mi yoksa sadece evden mi erişmem gerekiyor?
• Birden fazla dijital varlığı mı yoksa örneğin sadece bitcoin mi saklamam gerekiyor?

Kararınızı verdikten ve gereksinimlerinizi değerlendirdikten sonra, hangi cüzdanın size daha uygun olduğuna karar verebilirsiniz.

Kripto para cüzdanı seçiminiz, nihayetinde dijital paraları benimseme nedeni ile bağlantılıdır. Örneğin, yatırım odaklıysanız, donanım cüzdanı gibi daha güvenli ve uzun vadeli depolama seçeneklerini düşünebilirsiniz. Diğer yandan, sık sık kripto ile ilgili işlemler yapmayı düşünüyorsanız, masaüstü veya mobil cüzdanlar gibi paranıza kolay erişim sağlayan depolama seçeneklerini göz önünde bulundurun.

Genel olarak, kripto paranızı saklamanın tek bir doğru yolu yoktur. İstediğiniz saklama stratejisine ulaşmak için birden fazla depolama seçeneği kombinasyonunu da kullanabilirsiniz. Hangi cüzdanı seçerseniz seçin, bilgilerinizi düzenli olarak yedekleyin, mevcut güvenlik katmanlarından yararlanın ve cüzdanınızı her zaman güncel tutun.